Meer keuze- en ontwikkelmogelijkheden voor de doelgroep én meer doen met minder geld. Dat had Almere eind 2014 voor ogen met de aanbesteding voor het aanbieden van arbeidsmatige dagbesteding én beschut werk. Deze twee lijken in de praktijk erg op elkaar. Vanouds verschilt de insteek wel: beschut werk richt zich op werk, bij dagbesteding staan een prettige werkomgeving en het ontwikkelen van werknemersvaardigheden centraal. Of stond: want inmiddels gaat het in Almere ook bij dagbesteding om het verzilveren van mogelijkheden. Iemand die kan doorgroeien naar beschut of zelfs regulier werk, wordt daarin ondersteund.
TIPS
- Ken de mensen en hun mogelijkheden
- Investeer in een nauwe samenwerking met werkgevers
- Spar met de arbeidsdeskundige van UWV en vraag om advies
- Laat kandidaat zelf aangeven welke plek bij welke werkgever zijn voorkeur heeft.
- Oormerk een deel van het geld voor beschut werk en arbeidsmatige dagbesteding zodat je ook kunt nagaan hoe de financiering hiervan zich ontwikkelt.
Raamovereenkomst met meer dan dertig bedrijven
Almere vroeg bij de aanbesteding dat bedrijven zowel plekken voor arbeidsmatige dagbesteding als beschut werkplekken aanbieden. Met meer dan twintig bedrijven – meest stichtingen en welzijnsorganisaties - is een raamovereenkomst gesloten. Hierin staan voorwaarden voor toekomstige opdrachten, zoals de maximumprijs. In 2016 zijn daar nog eens tien bedrijven bijgekomen. De cliënt zelf bepaalt in overleg met zijn begeleider bij welk bedrijf hij wil werken.
“Een perfecte situatie”, oordeelt Joyce van der Geest, klantmanager Zorg bij de gemeente Almere, over de ruime keuzemogelijkheid. “Je kunt op zoek naar een geschikte omgeving voor de cliënt.’
“Prima oplossing”, vindt ook Battoul Rachak, projectmanager Herstructurering WSW & Inkoop. “Want alle mensen aan het werk zetten bij het SW-bedrijf is wel makkelijk. Maar het is niet voor iedereen goed om in een loods samen te werken met werknemers met vergelijkbare problematiek. Sommigen komen beter tot hun recht in een setting met collega’s op reguliere werkplekken. Dat is goed voor hun eigenwaarde. Zo kunnen ze misschien doorgroeien naar begeleid regulier werk.”
Plaatsingen boven de taakstelling
In 2015 heeft Almere negen plaatsingen gerealiseerd en tot nu - juni 2016 – negentien. “We willen in 2016 dertig mensen plaatsen, ruim boven onze taakstelling van 25”, zegt Rachak. Eén cliënt is dit jaar doorgestroomd vanuit de arbeidsmatige dagbesteding naar een beschut werkplek bij het Leger des heils. Twee mensen staan op het punt van beschut werk naar begeleid regulier werk te gaan.
Toch zijn er nog niet genoeg plekken. Doorstroming naar beschut werk blijft lastig, constateert Van der Geest. “Dagbesteding levert bedrijven geld op, zeker als deze groepsgewijs wordt georganiseerd. Beschut werk kost ze geld. Dat leidt ertoe dat niet alle organisaties de doorontwikkeling van de cliënt voor ogen hebben.” Het gaat wat moeizaam, maar het is niet onmogelijk, zegt Battoul. “Je ziet ook dat de weerstand tegen de nieuwe manier van aanbesteden – die er aanvankelijk zeker was – is overwonnen. Ook de aanbieders zien het nut van de ontwikkeling.”
Twee tijdelijke contracten
Veel kleine bedrijven kunnen het zich niet veroorloven om iemand in vaste dienst te nemen. Ze zijn ook bang dat de overheid de spelregels gaat veranderen. No risk is nu voor vijf jaar gegarandeerd, maar bedrijven willen weten wat daarna gaat gebeuren. Dat wordt een probleem nu de meeste contracten al twee keer zijn verlengd en de bedrijven een vast contract moeten aanbieden. “Daar moet een oplossing voor komen”, stelt Van der Geest. “Anders bestaat het risico dat mensen in een carrousel terechtkomen waarin ze steeds van het ene naar het andere bedrijf worden doorgesluisd.”
Dure instrumenten
Beschut werk en dagbesteding zijn dure instrumenten, vertelt Rachak. Naar verwachting zijn er in 2018 zestig werkplekken. Dat kost dan zo’n half miljoen euro. Dit bedrag komt uit een Participatiebudget van 8,9 miljoen euro, waarmee in totaal 6 tot 7 duizend andere mensen bediend moeten worden. “Dat kan gaan wringen”, zegt Rachak. “Zeker als het Rijk gemeenten gaat verplichten om beschut werk in te kopen bij SW-bedrijven. Niet iedereen komt daar tot zijn recht. Bovendien zijn wij goedkoper dan het SW-bedrijf. Een beschut werkplek kan 30.000 euro per jaar kosten. Wij doen het voor 22.000 euro. Als de loonwaarde boven de 60 procent ligt, kunnen we het voor nog minder.”
Van der Geest is enthousiast over de gecombineerde aanpak. “Ik kom uit de sociale werkvoorziening. Maar nu zie ik mensen echt groeien. Het dierenopvangcentrum Almere Jungle dat door een zorginstelling wordt beheerd, heeft inmiddels zes mensen in dienst. Bedrijven zijn enthousiast: op een plaatsing volgt vaak nog een plaatsing.”